Sri, 20 oktobar 2021
U Muzeju Hercegovine u Trebinju otvorena je izložba fotografija autora Josipa Vebera, organizovana povodom jubileja 120 godina željeznice na ovom području.
U Muzeju Hercegovine u Trebinju u petak 15. oktobra otvorena je izložba fotografija „120 godina željeznice u Trebinju, Boki Kotorskoj i okolini“, autora Josipa Vebera.
Pored predstavnika Željeznica Srbije, Željeznica Republike Srpske, Željezničkog prevoza Crne Gore i Održavanja željezničkih voznih sredstava iz Podgorice, ceremoniji otvaranja su prisustvovali i predstavnici Opština Trebinje i Herceg Novi, građani Trebinja, kao i predstavnici medija.
U ime crnogorskih željezničkih kompanija prisutne je pozdravio Dr Tripko Draganić predsjednik Odbora direktora "Održavanja željezničkih voznih sredstava" iz Podgorice. On je istakao da je željeznica veoma važan i kompleksan sistem. Da ulaganjem u nju cjelokupno društvo može imati samo boljitak, kako kroz razvijanje privrede tako i u zbližavanju i povezivanju ljudi. Željeznica je Crnoj Gori donela veliki prosperitet i omogućila brži razvoj. Ponovno povezivanje ovih krajeva željeznicom stvorili bi se uslovi za povratak ne samo ljudi već i mnogih fabrika i industrija koje su u ovim krajevima uspješno radile do ne tako davno.
Autor izložbe, gospodin Josip Veber je fotografije koje su postavljene na ovoj izložbi prikupljao tokom višedecenijskog rada na terenu. On je fotografije sakupio obilazeći proteklih nekoliko desetina godina željezničke muzeje u Beogradu, Zagrebu, Ljubljani, Beču, Budimpešti i Nirnbergu, kao i od ljubitelja željeznice i entuzijasta iz Slovenije, Austrije i Nemačke nastale pedesetih, šezdesetih i sedamdestih godina prošlog vijeka.
Prva željeznička kompozicija sa visokim Austrougarskim državnim zvanicama došla je u Trebinje 16. jula 1901. godine iz pravca Mostara i Gabele. Istog dana željeznica je stigla i u Zeleniku u Boki Kotorskoj, a sedam godina kasnije 1908. godine u saobraćaj je puštena prva crnogorska pruga uskog kolosijeka Bar – Virpazar. Ovaj događaj je bio od nemerljivo velikog značaja jer je cio ovaj region tada bio povezan preko Sarajeva i Bosanskog Broda odnosno Slavonskog Broda sa mrežom pruga širom Evrope. Uslijedio je snažan sveobuhvatni razvoj cijelog regiona, a samim tim počeo je i razvoj turizma. Vozovi su do Boke Kotorske saobraćali sve do 29. juna 1968. godine. Osam godina kasnije ukunut je saobraćaj i na pruzi od Čapljine kroz Popovo polje za Dubrovnik i Trebinje.
Ipak pruga uskog kolosijeka nije ostala zaboravljena, a na mnogim trasama uskokolosječnih pruga kroz Hercegovinu danas su biciklističke staze i šetališta.
U Herceg Novom nedavno je obnovljen i stari željeznički tunel između Meljina i Zelenike koji je danas prohodan i kroz njega prolazi pješačko-biciklistička staza. Sačuvane su i stanične zgrade u Zeleniki i Herceg Novom kao i lijep željeznički most blizu zeleničke luke. Na inicijativu ljubitelja železnice, NVO “Sinergija” i uz pomoć Opštine Herceg Novi od ljetos se na trasi pruge u blizini tunela, nalazi i muzejski vagon u kojem je kafe-galerija i koji predstavlja jedinstvenu turističku atrakciju u Crnoj Gori.
Ove istorijske fotografije svjedoče o trudu naporima i vizijama prošlih generacija koji su sa maltene bez mehanizacije izveli nevjerovatne građevinske poduhvate i izgradili prugu na veoma zahtjevnoj konfiguraciji terena. One su podsjetnik da svi mi danas moramo još napornije raditi i ulagati u željeznički sistem prilagođavajući ga potrebama i zahtjevima današnjice.
Izložba je otvorena do 24. oktobra 2021. godine.
Trg Golootočkih žrtava 13, 81000 Podgorica
Podgorica / +382 20 441 209
Sutomore / +382 30 301 692
Bar / +382 30 301 619
Nikšić / +382 40 211 912
Bijelo Polje / +382 50 478 560